ISO 9001 : 2015 Dokümanları Nelerdir?
ISO 9001:2015 standardı, ISO 9001:2008 versiyonuna göre daha esnek bir dokümantasyon yapısı sunar. Önceki versiyonda belirli zorunlu dokümanlar ve prosedürler varken, 2015 versiyonunda bu zorunluluk ortadan kalkmış ve "dökümante edilmiş bilgi" kavramı getirilmiştir. Bu yeni yaklaşım, kuruluşların süreçlerine ve ihtiyaçlarına göre dokümantasyonu uyarlamasına olanak tanır.
ISO 9001:2008’de kalite yönetim sistemi için belirlenmiş zorunlu prosedürler ve dokümanlar bulunmaktaydı. Örneğin, dokümanların kontrolü, kayıtların kontrolü, iç denetim, uygunsuzlukların kontrolü gibi spesifik prosedürler zorunluydu. Ancak ISO 9001:2015 standardı ile bu spesifik dokümantasyon zorunluluğu kaldırılmış, sadece "dökümante edilmiş bilgi" kavramı ile, süreçlerin nasıl yürütüldüğünü gösteren kayıtların ve bilgilerin yönetilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Dökümante Edilmiş Bilgi Kavramı Nedir?
ISO 9001:2015’teki "dökümante edilmiş bilgi" terimi, hem prosedürler hem de kayıtlar için genel bir terim olarak kullanılmaktadır. Bu kavram, kuruluşların belirli bir dokümantasyon yapısını takip etmek zorunda olmadığını, kendi işleyişlerine uygun olacak şekilde dokümantasyon yapabileceğini belirtir. Amaç, kalite yönetim sisteminin etkinliğini gösterecek bilgilerin kayıt altında tutulmasıdır.
ISO 9001 Ana Dokümanları Neler?
-
Kalite Politikası:
Kuruluşun kalite hedeflerini ve bu hedeflere ulaşmak için belirlediği temel prensipleri içerir. Kalite politikası, üst yönetim tarafından belirlenir ve tüm çalışanlara iletilir. Bu politika, sürekli iyileştirme ve müşteri memnuniyeti üzerine odaklanır. -
Kalite Hedefleri:
Kalite yönetim sistemi kapsamında ulaşılmak istenen sonuçların açıklandığı belgelerdir. Ölçülebilir ve gerçekçi hedefler içerir. Bu hedefler, kuruluşun genel stratejisiyle uyumlu olarak belirlenir ve performansın izlenmesini sağlar. -
Prosedürler (Zorunlu Değil):
Kuruluşun işleyişine dair prosedürler, her ne kadar 2015 versiyonunda zorunlu olmasa da, belirli süreçler için prosedürler yazılması faydalıdır. Bu, işleyişin tutarlılığını ve süreçlerin doğru şekilde yönetilmesini sağlar. -
İş Talimatları:
Çalışanların günlük operasyonlarda izleyeceği adımları içerir. Belirli bir işin nasıl yapılacağını detaylı bir şekilde açıklayan dokümanlardır. Özellikle kritik süreçlerde talimatlar, hataların önlenmesi açısından önemlidir. -
Kayıtlar:
Kalite yönetim sisteminin etkinliğini kanıtlayan dokümanlardır. İç denetim raporları, uygunsuzluk kayıtları, müşteri şikayetleri ve süreç performansına ilişkin kayıtlar gibi belgeler bu kapsama girer. Kayıtlar, kuruluşun geçmişteki performansını gözden geçirmesine ve iyileştirme fırsatlarını belirlemesine yardımcı olur. -
Kalite El Kitabı (Opsiyonel):
ISO 9001:2015’te zorunlu olmasa da birçok kuruluş tarafından kullanılan bir dokümandır. Kuruluşun kalite yönetim sisteminin genel yapısını ve süreçlerini açıklar. Kalite politikası, süreçlerin tanımları ve sorumluluklar gibi temel bilgileri içerir. -
Prosesler (Süreçler):
ISO 9001:2015, süreç odaklı bir yaklaşımı destekler. Prosesler, girdilerin çıktılara dönüştürüldüğü faaliyetlerdir ve süreçler arası etkileşimleri gösterir. Her süreç, girdileri, faaliyetleri, sorumluları ve ölçüm kriterlerini içermelidir. Süreçlerin etkin bir şekilde yönetilmesi, kalite yönetim sisteminin başarılı olmasında kilit bir rol oynar.
Bu unsurlar, ISO 9001:2015 in dokümantasyon yapısını oluşturan temel bileşenlerdir. Proseslerin tanımlanması ve sürekli iyileştirilmesi, kuruluşların kalite yönetim sisteminin etkinliğini artırmasına ve müşteri memnuniyetini sağlamasına olanak tanır. Aşağıda Örnek Dökümanları inceleyebilirsiniz.
ISO 9001:2015 Kalite El Kitabı
Dökümanların Kontrolü Prosedürü
Kayıtların Kontrolü Proseüdürü
Uygun Olmayan Ürün Hizmet Kontrolü Prosedürü
Yönetimi Gözden Geçirme Toplantısı Prosedürü
Müşteri Mülkiyetinin Korunması Prosedürü
Tasarım ve Geliştime Prosedürü