ISO 9001 ve ISO 22000 Arasındaki Fark Nedir?

ISO 9001, genel kalite yönetim sistemini standardize ederken, her sektörde uygulanabilir ve müşteri memnuniyetine odaklanır; ISO 22000 ise özellikle gıda sektörüne yönelik olup, gıda güvenliği yönetimini sağlar ve tehlike analizleri ile risk yönetimine vurgu yapar.

ISO 9001 ve ISO 22000, uluslararası kabul görmüş iki farklı standarttır. Her ikisi de işletmelerin yönetim sistemlerini daha etkili hale getirmeyi amaçlasa da odaklandıkları alanlar ve uygulama süreçleri açısından farklılık gösterir. Aşağıda ISO 9001 ve ISO 22000 standartlarının temel farkları açıklanmıştır.

ISO 9001 Nedir?

ISO 9001, kalite yönetim sistemi (KYS) için oluşturulmuş bir standarttır. Tüm sektörlerde, ürün ya da hizmet fark etmeksizin, kalite yönetimini iyileştirmeyi hedefler. Bu standart, müşteri memnuniyetini artırmak, sürekli iyileştirme sağlamak ve işletmelerin ürün ve hizmet kalitesini geliştirmek için bir çerçeve sunar.

ISO 9001, kalite yönetim sürecine odaklanır ve işletmelerin verimli bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Süreç odaklı bu standart, müşteri beklentilerini karşılayarak, rekabet avantajı sağlar.

ISO 22000 Nedir?

ISO 22000, gıda güvenliği yönetim sistemi için geliştirilmiş bir standarttır. Gıda zincirinde yer alan işletmelerin, gıda güvenliğini sağlama süreçlerini düzenler. Bu standart, gıda üretiminden tüketimine kadar her aşamada, tehlikelerin belirlenmesi ve kontrol altına alınmasını hedefler.

ISO 22000, HACCP prensiplerini temel alır ve gıda güvenliği tehlikelerinin belirlenmesi, kritik kontrol noktalarının (CCP) izlenmesi ve gıda güvenliği risklerinin yönetilmesini kapsar. Gıda sektöründeki işletmelere özel bir standardızasyon sağlar ve uluslararası kabul gören bir yönetim sistemi sunar.

ISO 9001 ve ISO 22000 Arasındaki Temel Farklar

1. Odak Alanları

ISO 9001: Kalite yönetimine odaklanır. Ürün veya hizmet fark etmeksizin, müşteri memnuniyetini artırmak ve işletme süreçlerini iyileştirmek için uygulanır.
ISO 22000: Gıda güvenliği yönetimine odaklanır. Gıda zincirinde yer alan tüm işletmeler için gıda güvenliği risklerini yönetmek ve güvenli gıda üretimini sağlamak için geliştirilmiştir.

2. Uygulama Alanları

ISO 9001: Her tür işletmeye uygulanabilir. Ürün ya da hizmet üretimi fark etmeksizin, işletmelerin kalite yönetimini geliştirmeye yönelik bir çerçeve sunar.
ISO 22000: Gıda sektörüne özel bir standarttır. Gıda üretimi, işlenmesi, paketlenmesi, depolanması ve dağıtımını içeren tüm aşamalarda güvenliği sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.

3. Hedefleri

ISO 9001: İşletmenin kalite yönetim sistemi süreçlerini iyileştirerek müşteri memnuniyetini artırmayı hedefler. Müşteri ihtiyaçlarına cevap vermek ve sürekli iyileştirme süreci sağlamak ISO 9001 in ana amacıdır.
ISO 22000: Gıda güvenliği risklerini yönetmeyi ve güvenli gıda üretimini sağlamayı hedefler. Gıda zincirindeki işletmelerde tehlikelerin belirlenmesi ve önleyici tedbirlerin alınmasını sağlar.

4. HACCP Entegrasyonu

ISO 9001: HACCP prensipleri ile doğrudan ilgili değildir. Kalite yönetim süreçlerini iyileştirmek üzerine odaklanır.
ISO 22000: HACCP prensiplerini temel alır ve tehlike analizi ile kritik kontrol noktalarının yönetilmesini zorunlu kılar. Gıda güvenliği yönetim sisteminde bu prensipler üzerinden tehlikeler kontrol edilir.

5. Müşteri ve Yasal Gereksinimler

ISO 9001: Müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik süreçler oluşturur. Yasal gerekliliklerin yanı sıra, müşteri taleplerine hızlı ve etkili bir şekilde cevap vermeyi hedefler.
ISO 22000: Gıda güvenliğine yönelik yasal gereksinimlerin karşılanmasına odaklanır. Tüm gıda zinciri boyunca güvenliğin sağlanması ve uluslararası düzenlemelere uyulması önemlidir.

6. Sertifikasyon Süreci

ISO 9001: Tüm sektörlerdeki işletmeler, ISO 9001 sertifikası alarak, kalite yönetim sistemlerini belgeleyebilir. Bu sertifika, müşteri memnuniyetini artırmak ve rekabet avantajı kazanmak isteyen işletmeler için önemlidir.
ISO 22000: Gıda zincirinde yer alan işletmeler, ISO 22000 Belgesi alarak gıda güvenliğini yönetme yetkinliğini kazanır. Uluslararası gıda güvenliği standartlarına uyumluluk, gıda sektöründe sertifikasyonun temel unsurlarından biridir.

ISO 9001 ve ISO 22000 Farklı Yönetim Sistemleri

ISO 9001 ve ISO 22000 farklı yönetim sistemlerini düzenler. ISO 9001 Belgesi, kalite yönetim sistemi oluşturmak ve süreçlerini iyileştirmek isteyen tüm işletmelere yöneliktir. Müşteri odaklı ve genel bir kalite standardıdır. Öte yandan, ISO 22000:2018 Belgesi, gıda güvenliği yönetim sistemi standartlarını tanımlar ve sadece gıda sektörü için geçerlidir. Bu standart, gıda üretim ve dağıtım süreçlerinde tehlikelerin kontrol edilmesini zorunlu kılar.

İşletmenin hangi sektörde faaliyet gösterdiğine ve odaklandığı alanlara göre, ISO 9001 ya da ISO 22000 Belgesi alınabilir. Ancak her iki standart da işletmelerin süreçlerini iyileştirip uluslararası standartlara uyum sağlamalarına yardımcı olur.