ISO 14001:2015 Standardı Maddeleri 

ISO 14001 Belgesi, çevre yönetim sisteminin kurulumunu ve uygulanmasını sağlar. ISO 14001 - 2015 Belgesi, işletmelerin çevresel etkilerini azaltma ve sürdürülebilirlik stratejilerini güçlendirme amacını taşır. Bu belgeyi almak için işletmelerin standardın belirlediği tüm maddelere uyması gereklidir. Her maddeyi karşılamak amacıyla gerekli dokümantasyonun hazırlanması zorunludur.

1. Bağlamın Belirlenmesi (Madde 4)

ISO 14001 - 2015 Belgesi alacak işletmeler, organizasyonlarının iç ve dış bağlamını belirlemelidir. Bu bağlam, çevresel riskler, fırsatlar ve işletmenin çevresel performansını etkileyen unsurları kapsar. Bu maddeyi karşılamak için gereken dokümante edilmiş bilgi, işletmenin çevresel bağlamını ve paydaşlarını nasıl etkilediğini açıklayan bir çevre yönetim politikasıdır. Ayrıca, işletmenin çevresel boyut ve etkileri de tanımlanmalıdır.

2. Liderlik ve Taahhüt (Madde 5)

Üst yönetimin çevre yönetimine olan bağlılığı bu madde ile tanımlanır. ISO 14001 Belgesi almak isteyen işletmeler, liderlik belgesini hazırlamalıdır. Bu belge, çevre yönetim sistemine yönelik taahhütleri içerir. Üst yönetimin, çevresel hedeflerin belirlenmesi ve desteklenmesi konusunda aktif rol alması şarttır. Ayrıca, çevre politikasının belirlenmesi ve yayılması da bu maddeyi karşılar.

3. Planlama (Madde 6)

Çevre yönetim sisteminin planlanması süreci bu maddede açıklanır. İşletmeler, çevresel risk ve fırsatları değerlendiren belgeler hazırlamalıdır. Bu belgelerde çevresel boyutlar, yasal yükümlülükler ve çevreye olan etkiler tanımlanır. ISO 14001 - 2015 Belgesi almak isteyen işletmeler, çevresel hedeflerini ve bu hedeflere nasıl ulaşacaklarını net şekilde belirtmelidir. Ayrıca, risk ve fırsatları yönetme planları da dokümante edilmelidir.

4. Destek (Madde 7)

Bu madde, kaynak yönetimi, iletişim ve dokümantasyon gereksinimlerini tanımlar. ISO 14001 Belgesi alabilmek için işletmeler, çevre yönetim sistemini destekleyecek kaynakları ayırmalıdır. Eğitim belgeleri, farkındalık yaratma programları ve iç iletişim stratejileri hazırlanmalıdır. Ayrıca, sistemin etkinliğini ölçmek için gereken tüm dokümante edilmiş bilginin düzenli olarak güncellenmesi zorunludur.

5. Operasyon (Madde 8)

Çevre yönetim sisteminin etkin bir şekilde çalışması için gerekli operasyonel kontrol ve planlama bu maddede yer alır. İşletmeler, çevresel etkiyi minimize eden operasyon süreçlerini dokümante etmelidir. Ayrıca, acil durum müdahale planları hazırlanmalıdır. ISO 14001 - 2015 Belgesi almak isteyen işletmeler, acil durumlarda nasıl hareket edileceğini gösteren belgeler hazırlamalıdır. Bu planlar, çevresel kazalar veya felaketler karşısında işletmenin çevreye olan etkisini minimize etmeyi amaçlar.

6. Performans Değerlendirme (Madde 9)

Çevre yönetim sisteminin performansının izlenmesi ve değerlendirilmesi bu madde ile zorunlu hale getirilmiştir. İşletmeler, performans izleme raporları, iç denetim raporları ve yönetim gözden geçirme sonuçlarını düzenli olarak dokümante etmelidir. ISO 14001 Belgesi alan işletmeler, çevresel performanslarını düzenli olarak değerlendirmeli ve bu süreçleri kayıt altına almalıdır. Performans değerlendirme, sistemin etkinliğini artırmak amacıyla yapılır.

7. İyileştirme (Madde 10)

Sürekli iyileştirme süreci bu maddeyle tanımlanır. İşletmeler, çevresel hedeflerine ulaşma yolunda yaptığı iyileştirmeleri düzenli olarak takip etmelidir. ISO 14001 - 2015 Belgesi almak isteyen işletmeler, çevresel performanslarını iyileştirme faaliyetlerini dokümante etmelidir. Ayrıca, uygunsuzlukların giderilmesi ve düzeltici faaliyetlerin yapılması bu maddede zorunludur.

Gerekli Dokümante Edilmiş Bilgiler

ISO 14001 Belgesi almak isteyen işletmeler, belirli dokümanları hazırlamak zorundadır. Bu dokümanlar şunlardır:

1. Çevre Yönetim Politikası: İşletmenin çevresel taahhütlerini içerir. Çevresel hedeflerin nasıl belirleneceği ve bu hedeflere nasıl ulaşılacağına dair stratejik belgeler bu başlık altında yer alır.

2. Risk ve Fırsat Analizleri: İşletmenin çevresel risklerini ve bu riskleri nasıl yöneteceğini gösteren belgeler hazırlanmalıdır. Ayrıca, çevresel fırsatlar da değerlendirilir.

3. Yasal Yükümlülükler: İşletmenin çevre ile ilgili uyması gereken tüm yasal şartlar belgelenmelidir. Bu dokümante edilmiş bilgi, işletmenin yasal gerekliliklere uyup uymadığını gösterir.

4. Eğitim ve Farkındalık Belgeleri: Çevre yönetim sistemine dahil olan çalışanların eğitim belgeleri hazırlanmalıdır. Çalışanlar, çevre politikası ve işletmenin çevresel hedefleri konusunda bilinçlendirilmelidir.

5. Acil Durum Müdahale Planları: Çevresel kazalar veya acil durumlar karşısında nasıl hareket edileceğini gösteren planlar hazırlamalıdır. Bu planlar, çevresel etkileri minimize etmek amacıyla oluşturulur.

6. İç Denetim Raporları: Çevre yönetim sisteminin düzenli olarak denetlendiğini ve bu denetimlerin sonuçlarının kayıt altına alındığını gösteren raporlar hazırlanmalıdır.

7. İyileştirme Planları: İşletmenin çevresel performansını sürekli iyileştirdiğini gösteren dokümanlar oluşturulmalıdır.

ISO 14001 - 2015 Belgesi almak isteyen işletmeler, çevre yönetim sistemlerini etkin bir şekilde kurmalı ve bu süreci destekleyecek dokümantasyonu hazırlamalıdır. ISO 14001 Belgesi, işletmelerin çevresel risklerini yönetmelerini ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarını sağlar.